جراحی تاندون‌های دست یکی از حساس‌ترین عمل‌های ارتوپدی است که پس از پارگی یا آسیب‌دیدگی شدید تاندون‌ها انجام می‌شود. پس از اتمام عمل، مرحله تمرین و بازتوانی آغاز می‌شود که موفقیت نهایی جراحی تا حد زیادی به کیفیت و دقت این تمرینات بستگی دارد. بدون یک برنامه منظم و اصولی برای ورزش پس از عمل، بافت‌ها ممکن است دچار چسبندگی، تورم و محدودیت حرکتی شوند و کارکرد طبیعی دست بازنگردد. در این مقاله، با معرفی ۱۲ تمرین ساده و کاربردی که می‌توانید در منزل و زیر نظر فیزیوتراپیست انجام دهید، گامی مطمئن در جهت بازیابی کامل دامنه حرکت و قدرت دست برخواهیم داشت.
چرا انجام ورزش بعد از عمل تاندون دست مهم است؟
جراحی تاندون‌ها و فیزیوتراپی مچ دست در شیراز یکی از حساس‌ترین عمل‌های ارتوپدی است که پس از پارگی یا آسیب‌دیدگی شدید تاندون‌ها انجام می‌شود. پس از پایان عمل، مرحلهٔ بازتوانی با ورزش بعد از عمل تاندون آغاز می‌شود تا از بروز عوارض زیر جلوگیری شود:
-
چسبندگی تاندون‌ها: در غیاب حرکت منظم، بافت‌های اطراف تاندون به آن می‌چسبند و راه لغزش طبیعی از بین می‌رود.
-
کاهش دامنه حرکت مفاصل: بی‌حرکتی باعث خشکی و محدودیت مفاصل می‌شود که بازیابی آن دشوارتر است.
-
ضعف عضلانی: عضلات دست و ساعد به‌سرعت تحلیل می‌روند و نیاز به تقویت مجدد دارند.
-
کاهش هماهنگی عصبی–عضلانی: پس از مدتی غیرفعال بودن، کنترل حرکات ظریف انگشتان کاهش می‌یابد.
-
تورم و درد مزمن: حرکت ملایم به بهبود گردش خون کمک کرده و درد و التهاب را کاهش می‌دهد.
بنابراین، انجام تمرین بعد از عمل تاندون دست نه‌تنها یک مرحلهٔ کمکی، بلکه بخش حیاتی و جدایی‌ناپذیر فرایند درمان است. با ورزش تاندون دست در خانه می‌توانید این برنامه را زیر نظر فیزیوتراپیست ادامه دهید.
فرم درخوست مشاوره
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
دکتر اسماعیل شکری؛ بهترین دکتر فیزیوتراپی بعد از عمل تاندون دست
کلینیک تخصصی فیزیوتراپی دکتر اسماعیل شکری با بیش از ۱۴ سال تجربه در حوزهٔ بازتوانی پس از جراحی تاندون‌های دست، به‌عنوان بهترین فیزیوتراپی در شیراز شناخته می‌شود.
کلینیک دکتر اسماعیل شکری تنها مرکز فیزیوتراپی جنوب کشور با مدیریت مستقیم فیزیوتراپیست دارای مدرک دکترای تخصصی فیزیوتراپی از دانشگاه علوم پزشکی شیراز است.
دکتر شکری با ۱۴ سال سابقه تدریس بالینی و نظری در دانشگاه علوم پزشکی شیراز، نگارش و داوری مقالات علمی بین‌المللی، سخنرانی در کنگره‌های ملی فیزیوتراپی و عضویت فعال در هیئت مدیره انجمن فیزیوتراپی فارس، از پیشگامان حوزه توانبخشی علمی در ایران محسوب می‌شود.
این کلینیک با بهره‌گیری از بروزترین تجهیزات درمانی روز دنیا شامل لیزر پرتوان، شاک‌ویو، مگنت پرتوان و کم توان، طب سوزنی، CPM، بیوفیدبک، الکترواکوپانکچر، پلاسما تراپی و…، آماده ارائه درمان‌های پیشرفته برای بیماری‌های شایع و خاص، از جمله:
اختلالات اسکلتی-عضلانی و مفاصل در اندام های فوقانی و تحتانی، اختلالات ستون فقرات و لگن، فلج عصب صورت، اختلالات جنسی و بی‌اختیاری‌های ادرار و مدفوع، بازتوانی پس از جراحی‌های اعصاب محیطی و سرطان می‌باشد.
| آدرس | شیراز- معالی آباد- بین پزشکان و دوستان- جنب بانک اقتصاد نوین- ساختمان اوتانا 1- طبقه سوم- واحد 304 |
| شماره تماس | 09172522600 |
| اینستاگرام | drshokri.clinic |
| ورود به صفحه نوبت‌دهی آنلاین | رزرو آنلاین فیزیوتراپی دکتر شکری |
۱۲ تمرین ساده و مؤثر بعد از عمل تاندون دست
در ادامه، ۱۲ تمرین کاربردی را بر اساس چهار مرحلهٔ زمانی معرفی می‌کنیم. پیش از شروع هر تمرین، حتماً با فیزیوتراپیست خود (مثل دکتر اسماعیل شکری) مشورت کنید تا زمان‌بندی و شدت مناسب ورزش بعد از عمل تاندون بر اساس نوع تاندون آسیب‌دیده تعیین شود.
نکته: برای اثربخش‌تر شدن ورزش تاندون دست در خانه، هر تمرین را با دقت و کنترل کامل انجام دهید.
مرحله اول: هفته‌های ۱ تا ۳ (حرکات غیرفعال یا بسیار ملایم)
هدف: جلوگیری از چسبندگی و حفظ دامنه حرکت بدون فشار زیاد
-
خم و باز کردن غیرفعال انگشتان (Passive Flexion/Extension)
-
روش اجرا: با کمک دست سالم، انگشتان آسیب‌دیده را به‌آرامی خم و صاف کنید.
-
تعداد: ۵–۱۰ حرکت، ۳ نوبت در روز.
-
نکته: حرکت باید کاملاً غیرفعال باشد.
-
-
بالابردن دست در سطح قلب (Elevation)
-
هدف: کاهش ورم
-
روش: دست را روی بالش یا تکیه‌گاه در سطح قلب یا بالاتر قرار دهید.
-
مدت: چند ساعت در طول روز.
-
-
حرکات غیرفعال مچ دست (Passive Wrist Flexion/Extension)
-
روش: با کمک دست سالم، مچ دست عمل‌شده را به‌آرامی به جلو و عقب خم کنید.
-
تعداد: ۵–۱۰ حرکت، ۳ نوبت در روز.
-
مرحله دوم: هفته‌های ۴ تا ۶ (حرکات فعال بدون مقاومت)
هدف: آغاز حرکات فعال کنترل‌شده برای فعال‌سازی تاندون‌ها
-
مشت مستقیم (Straight Fist)
-
روش: نوک انگشتان را خم کرده تا به پایهٔ انگشت برسند، بند اول صاف بماند.
-
تعداد: ۱۰ بار، ۳ نوبت در روز.
-
-
قلاب (Hook Fist)
-
روش: بندهای میانی و انتهایی خم و بند اولیه صاف بماند.
-
تعداد: ۱۰ بار، ۳ نوبت در روز.
-
-
مشت کامل (Full Fist)
-
روش: همهٔ بندهای انگشت خم شده و نوک انگشتان به کف دست برسند.
-
تعداد: ۱۰ بار، ۳ نوبت در روز.
-
-
حرکت Tabletop
-
روش: کف دست را روبه‌رو یا روی سطح صاف نگه دارید، بند اول هر انگشت را خم کنید و دو بند دیگر صاف باقی بمانند (حالت L).
-
تعداد: ۱۰ بار، هر بار ۳–۵ ثانیه نگه دارید، ۳ نوبت در روز.
-
برای آخرین تمرین این مرحله، حتماً تمرین بعد از عمل تاندون دست را بدون عجله و با دقت انجام دهید.
مرحله سوم: هفته‌های ۷ تا ۱۰ (افزایش دامنه حرکت و قدرت)
هدف: ارتقای دامنه حرکتی و شروع تقویت خفیف
-
فشار به توپ نرم (Sponge Squeeze)
-
روش: توپ اسفنجی را با انگشتان فشار دهید.
-
تعداد: ۱۰ بار، ۲ نوبت در روز.
-
-
کش مقاومتی سبک (Theraband Extension)
-
روش: کش را دور انگشتان بیندازید و آن‌ها را به‌صورت فعال باز کنید.
-
تعداد: ۱۰ بار، ۲ نوبت در روز.
-
-
تمرین لغزنده تاندون (Tendon Gliding Exercises)
-
روش: پنج حالت دست صاف، قلاب، مشت کامل، Tabletop و Straight Fist را پشت سر هم و آرام انجام دهید.
-
تعداد: هر حالت ۳–۵ ثانیه، توالی کامل ۵ دور، ۳ نوبت در روز.
-
مرحله چهارم: هفته ۱۰ به بعد (بازگشت به فعالیت‌های روزمره)
هدف: آماده‌سازی برای کارکرد طبیعی دست
-
چرخش مچ با وزنه سبک
-
روش: وزنه سبک یا بطری آب را در دست گرفته و مچ را به جلو، عقب و چرخشی حرکت دهید.
-
تعداد: ۱۰ بار، ۲ نوبت در روز.
-
-
تمرینات عملکردی (Functional Tasks)
-
فعالیت‌ها: نوشتن، گرفتن لیوان، بستن دکمه و زیپ، کار با موس و صفحه‌کلید.
-
هدف: بازیابی هماهنگی عصبی–عضلانی در زندگی روزمره.
-
فرم درخوست مشاوره
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
نکات مهم هنگام انجام تمرینات
-
در صورت درد شدید یا تورم ناگهانی، تمرین را متوقف کرده و با پزشک مشورت کنید.
-
تمرینات ورزش تاندون دست در خانه را هر روز و به‌صورت منظم انجام دهید تا بهترین نتیجه حاصل شود.
-
کیفیت حرکت را در اولویت قرار دهید؛ سرعت یا فشار زیاد می‌تواند موجب آسیب مجدد شود.
-
کمپرس گرم قبل و کمپرس سرد بعد از تمرین، در کاهش درد و تورم مؤثر هستند.
-
در صورت استفاده از آتل یا بریس، زمان خارج کردن آن را دقیقاً طبق دستور فیزیوتراپیست (دکتر اسماعیل شکری) رعایت کنید.
نتیجه‌گیری
بازتوانی پس از عمل تاندون دست، نیازمند صبر، پشتکار و هدایت تخصصی است. با پیروی از برنامهٔ ورزش بعد از عمل تاندون و ادامهٔ تمرین بعد از عمل تاندون دست در خانه، می‌توانید دامنه حرکتی، قدرت عضلانی و هماهنگی عصبی–عضلانی دست خود را به‌طور مؤثر بازیابی کنید. این گام‌ها، بهترین تضمین برای جلوگیری از عوارض طولانی‌مدت و بازگشت سریع به فعالیت‌های روزمره است.
سؤالات متداول
۱. چه موقع باید ورزش بعد از جراحی را شروع کنم؟
معمولاً حرکات بسیار ملایم از هفتهٔ اول و حرکات فعال از هفتهٔ چهارم آغاز می‌شوند، اما زمان دقیق را پزشک یا فیزیوتراپیست شما تعیین می‌کند.
۲. آیا درد خفیف هنگام تمرین طبیعی است؟
درد ملایم برای شروع طبیعی است؛ اما در صورت درد تیز یا تورم ناگهانی، تمرین را متوقف و با پزشک مشورت کنید.
۳. هر روز چند دقیقه باید تمرین کنم؟
۲۰–۳۰ دقیقه تمرین روزانه کافی است، اما ممکن است بسته به وضعیت شما کمتر یا بیشتر شود.
۴. آیا پس از این ۱۲ تمرین کارم تمام می‌شود؟
پس از تکمیل این مراحل اولیه، دکتر شکری ممکن است برنامهٔ تمرین بعد از عمل تاندون دست پیشرفته‌تری را برای شما تجویز کند.
۵. چگونه پیشرفت خود را ارزیابی کنم؟
اندازه‌گیری دامنه حرکت با گونیومتر و ثبت توانایی انجام فعالیت‌های روزمره بهترین روش‌ها هستند.
